ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΕΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Μέσα από το συγκεκριμένο απόσπασμα από το άρθρο της διδάκτορος Βασιλικής Ιωαννίδη προσπαθούμε να προσεγγίσουμε και να κατανοήσουμε το περιεχόμενη της έννοιας της Μουσειακής Εκπαίδευσης.
"Γενικά, η μουσειακή εκπαίδευση αποσκοπεί στην ανάδειξη νέων επιστημόνων, ικανών να διαχειρίζονται καινούρια παιδαγωγικά συστήματα εκπαίδευσης, μέσα από το συνδυασμό στοιχείων από διάφορα γνωστικά αντικείμενα π.χ. Ιστορίας, Αρχαιολογίας, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Λαογραφίας κ.λπ. Κατά συνέπεια, η παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού, η επινόηση και η εκπόνηση παιδαγωγικών πρακτικών για τη διδακτική αξιοποίηση αυτού του υλικού, η λειτουργική παρουσίαση των εκθεμάτων μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας (π.χ. οπτικοακουστικά μέσα, φωτισμός, αναπαραστάσεις χώρων κ.λπ.) συμβάλλουν στην ανάδειξη του μουσείου ως σύγχρονου φορέα τέχνης και πολιτισμού με ενεργό συμμετοχή στην εκπαιδευτική πραγματικότητα (Λεοντσίνης 2002).
Από την άλλη, η διεπιστημονικότητα και ο όλος θεωρητικός προβληματισμός για το ρόλο τού μουσείου ως μέσου «διαβίου» αγωγής και εκπαίδευσης μπορούν να συμβάλουν στη διερεύνηση σημαντικών ζητημάτων μουσειοπαιδαγωγικής θεωρίας και πρακτικής, προκειμένου να αναδειχθεί η ιστορικότητα, η πολυπλοκότητα, η ετερογένεια και η αντιφατικότητα των πολιτισμικών εκφράσεων του ανθρώπου και των θεωρητικών ερμηνειών. Και αυτό συμβαίνει, διότι η μουσειοπαιδαγωγική προσέγγιση, σήμερα, δεν εξαντλείται στη διοχέτευση απλώς μιας αντικειμενικής γνώσης τού παρελθόντος αλλά και σε ζητήματα επικοινωνιακών μεθόδων και εκπαιδευτικών τεχνολογιών για την εύληπτη προσφορά των γνώσεων αυτών (Κόκκινος, Αλεξάκη, 2002).
Πιο συγκεκριμένα, η επίσκεψη σε μουσείο φαίνεται να έχει πλέον υπεισέλθει στις αρμοδιότητες του σχολείου. Κατά συνέπεια, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τής σχέσης αυτής διαμορφώνονται, κατά δυνητικό τρόπο, στη βάση μιας αντίστοιχης εκπαιδευτικής πολιτικής, η οποία θα έπρεπε να προσδιορίζεται με τις γενικότερα αποδεκτές διδακτικές παραδοχές τής μουσειοπαιδαγωγικής. Ωστόσο, η πολιτεία έχει παραλείψει μέχρι τώρα τη χάραξη μιας εκπαιδευτικής πολιτικής στην οποία να ενσωματώνεται το μουσείο (Κουβέλη, 2001).
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ενός μουσείου δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια εκπαιδευτική διαδικασία, η οποία στηρίζεται σε ενεργητικές μεθόδους μάθησης, βάσει των αναγκών και των δυνατοτήτων τού κοινού, των χωροταξικών δυνατοτήτων και του αναλυτικού προγράμματος του σχολείου, όταν αφορά σε μαθητές. Κατά συνέπεια, όταν κάνουμε λόγο για «εκπαίδευση στα μουσεία», εννοούμε (Χορταρέα, 2002):
• εκπαίδευση για όλους, ανεξάρτητα από φύλο, ηλικία, καταγωγή και όποια άλλη διάκριση,
• εκπαίδευση σε ομάδες, είτε σχολικές είτε ενηλίκων, υπερηλίκων, ατόμων με ειδικές ανάγκες, ομάδες επισκεπτών κ.λπ.
• εκπαίδευση μέσα από την έκθεση, την παρουσίαση συλλογών, την έκδοση ενημερωτικών εντύπων, καταλόγων, CD-ROM κ.λπ.
Επομένως, με δεδομένη τη διευρυμένη έννοια του μουσείου μέσα από τον κοινωνικό του ρόλο και στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για τα μουσεία, το μουσείο αποκτά μια ιδιαίτερη σημασία σε σχέση με τις κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες, όπως τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Ο εκπαιδευτικός ρόλος τού μουσείου γενικά και ιδιαίτερα, όσον αφορά τα άτομα με ειδικές ανάγκες, έγκειται στη γνώση μέσα στο μουσείο. Κάτι τέτοιο με τη σειρά του σημαίνει ενεργητική προσέγγιση της μάθησης μέσα στο μουσειακό χώρο και εκπαιδευτικά προγράμματα κοινωνικής συμμετοχής, με απώτερο στόχο την αποτροπή φαινομένων κοινωνικού αποκλεισμού".
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Κόκκινος, Γ., Αλεξάκη, Ε. (επιμέλεια). (2002). Διεπιστημονικές προσεγγίσεις στη μουσειακή αγωγή. Αθήνα: εκδ. Μεταίχμιο.
Κουβέλη, Α. (2001). Ο μαθητής και το μουσείο: Βιώματα και αντιλήψεις. Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 104-105 (Α΄- Β΄), σελ. 63-87.
Λεοντσίνης, Γ. Ν. (2002). Το μουσείο στο πλαίσιο της διδακτικής της γενικής και της τοπικής ιστορίας. Στο: Κόκκινος, Γ., Αλεξάκη, Ε. (επιμέλεια), Διεπιστημονικές προσεγγίσεις στη μουσειακή αγωγή (σελ. 109-114). Αθήνα: εκδ. Μεταίχμιο.
Ιωαννίδη Βασιλική, Μουσεία και κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες. Η περίπτωση ατόμων με ειδικές ανάγκες: προβληματική, δυνατότητες, εφαρμογές. Νεα Παιδεία,2005, τχ. 114, σσ. 43-54.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου